Vivianiet
Lengte: 7.5 cm
Breedte: 1 cm
Diepte: 1 cm
Gewicht: +/- 9-14-15g
Vivianiet is een opvallend mineraal dat bekendstaat om zijn groene tot gele-groene kleuren en kristallen die vaak in fijne, prismatische of plaatvormige vormen voorkomen. Het is een zeldzaam mineraal dat wordt gewaardeerd door mineralenverzamelaars vanwege de specifieke chemische eigenschappen en de aantrekkelijke kleuren.
Chemische samenstelling: Vivianiet heeft de chemische formule Fe₄(PO₄)₃·8H₂O, wat betekent dat het een ijzerfosfaat is met een aanzienlijke hoeveelheid water in zijn kristalstructuur. Het mineraal bevat ijzer in de +2 oxidatietoestand, wat bijdraagt aan de kenmerkende groene kleur die vivianiet kan vertonen. Bij blootstelling aan lucht kan het mineraal verkleuren naar een donkerdere tint, van groen naar blauw of zelfs zwart.
Kristalstructuur: Vivianiet heeft een orthorombische kristalstructuur, wat betekent dat de kristallen in drie verschillende richtingen groeien met verschillende lengtes. Het komt voor in dunne, prismatische of plaatvormige kristallen, die vaak in groepen of aggregaten voorkomen. De kristallen kunnen soms een zijdeachtige glans vertonen.
Hardheid: Vivianiet heeft een hardheid van 1,5 tot 2 op de schaal van Mohs, wat het een bijzonder zacht mineraal maakt. Dit betekent dat het mineraal gemakkelijk krast en gevoelig is voor beschadiging door hardere materialen, waardoor het belangrijk is om het met zorg te behandelen.
Transparantie en breking: Vivianiet is meestal doorschijnend tot opaak. De brekingsindex van vivianiet ligt tussen 1.620 en 1.640, wat bijdraagt aan de manier waarop het licht breekt, waardoor de steen een zachte schittering heeft. De helderheid en kleur kunnen variëren afhankelijk van de concentratie van ijzer en de aanwezigheid van andere sporenelementen in het kristal.
Vorming: Vivianiet komt meestal voor in geoden, en vormt zich in waterige oplossingen die rijk zijn aan fosfaten en ijzer. Het mineraal wordt vaak aangetroffen in oxidatiezones van ijzerrijke gesteenten en in omgevingen met hoge concentraties fosfaten, zoals in veenmoerassen of door water gecontacteerde ijzerhoudende mineralen.
Temperatuur- en lichtgevoeligheid: Vivianiet is gevoelig voor veranderingen in temperatuur en licht, vooral voor langdurige blootstelling aan zuurstof. Het mineraal kan door oxidatie verkleuren van groen naar blauw of zwart, en de helderheid kan afnemen. Het wordt aanbevolen om vivianiet te beschermen tegen intense hitte en direct zonlicht.
Afkomst: Vivianiet wordt wereldwijd gevonden, maar de belangrijkste vindplaatsen bevinden zich in landen zoals Duitsland, de Verenigde Staten, Tsjechië, en Zuid-Afrika. Het mineraal is vernoemd naar de Engelse chemicus Vivian, die het voor het eerst beschreef.